Чемпин Иннокентий Ильич (1924-1971) «Албан Аат» 3-с степеннээх уордьан. «Хорсунун иһин», «Германияны кыайыы иһин» мэтээллэр хаһаайыннара

Тыараһа нэһилиэгин Илин Тааттаҕа 1924 с. төрөөбүтэ. Сэрии иннинэ «Күөдьүй» холкуоска
биригэдьииринэн үлэлээбитэ. Аармыйаҕа 1942 сыллаахха от ыйын 20 күнүгэр Чурапчы
РВК-нан ыҥырыллыбыта. Ити сыл Смоленскай аттыгар автоматчик, станковай пулемет
наводчигынан сылдьыбыта. Бүтэһик кыргыһыытыгар 3 бааһырыыыны ылбыта. Кыратык
госпиталга эмтэнээт дойдутугар 1945 с. төннүбүтэ. Ленин аатынан холкуоска
биригэдьиирдээбитэ. 6 оҕолоох Кыйыга ыалдьан өлбүтэ.

Чемпин Иннокентий Ильич Тыараһа 7- с кылааһын үөрэнээччилэригэр ахтыыта.

1971 с.,
тохсунньу 28 к.
Төрөөбүт дойдубун, хаан-уруу дьоммун көмүскүү барбытым…
Мин эһиэхэ суругунан армияҕа хаһан барбыппын уонна сулууспалаабыппын кылгастык
кэпсиим. 1942 сыллаахха армияҕа барарым туһунан повестка туппутум. Атырдьах ыйын
15 күнүгэр, Ытык- Күөлтэн Советскай Армияҕа сулууспалыы,төрөөбүт дойдубун хаан
уруу дьоммун көмүскүү барбытым. Мальта диэн сиргэ тиийбитим, онтон 1942 сыллаах
кыһын кыстаан баран бүрээт, монгол сиригэр Улан-Сагырык диэн сиргэ сайын 1943 с.
онно үөрэммиппит. Онтон күһүн балаҕан ыйын саҕана фроҥҥа барбытым. Онно
Смоленскайтан биһиги дьоммут сэриилээн тэйиппит этилэр, онно сэриигэ киирбитим.
Манна үс ыйтан ордук сэриигэ сылдьан баран уҥа бууппун алдьатыылаах буулдьа дьөлө
көтөн тахсыбыта. Онон Смоленскайга үс ый аҥара госпитальга сытан үчүгэй буолан баран
сэриигэ иккиһин киирбитим.
Маҥнайгы сырыыбар автоматчик этим, иккис сырыыбар станковай пулеметчик этим.
Кэлин сырыыбар 7 ый курдук сылдьыбытым. Онно үгүс хорсун дьоннору кытта
сылдьыбытым. Иккис сырыыбар биир күн этиэх түгэнигэр үс бааһы ылбытым, сыҥаахпар
осколка, хаҥас харыбар автомат буулдьата, хаҥас тобукпар буулдьа, ону кэлин
госпитальга операциялаан оһорбуттара.
Онтон Кыайыы буолтун кэннэ дойдубар 1945 сыл сэтинньи ыйга кэлбитим, онно дьонум
билиҥҥи медпууҥҥа баар этилэр. Онтон холкуоспар 1947 сылтан 1969 сыл бэс ыйыгар
диэри хонуу, сүөһү биригэдьииринэн үлэлээбитим. Онтон былырыыҥҥаттан оскуолаҕа
үлэлтии сылдьабын.
Эһиэх баҕарабын бары оҕолорбор көрсүө-сэмэй бэрээдэктээх буолууну уонна бука бары
доруобай буолуҥ, кылааскытын бары бүтэриҥ, учууталларгытын убаастааҥ. Манан кылгас
ахтыым бүттэ.
Бары үтүөнү кытта: Иннокентий Чемпин.

Литература: Тыараһа 1941-1945 Аҕа дойдуну көмүскүүр сэриигэ. Дьокуускай.2020 с.